5 tips voor een optimaal leerklimaat in je klas

5 tips voor een optimaal leerklimaat in de klas

Met gemiddeld 24 leerlingen in je klas zul je dagelijks ervaren dat deze leerlingen onderling enorm kunnen verschillen. Niet alleen in niveau, maar ook als het gaat om de behoefte aan uitleg en aandacht en de mate waarin goed in groepjes wordt gewerkt of juist alleen. En dan hebben we het nog niet eens over alle verschillende karaktereigenschappen en het gedrag van je leerlingen!

Hoe werk je aan een optimaal leerklimaat voor je leerlingen (en daarbij een rustige omgeving voor jezelf)? We zetten vijf tips op een rij.

TIP 1: zorg voor zuurstof

Het is nog altijd vaak slecht gesteld met de luchtkwaliteit in klassen, terwijl luchtkwaliteit belangrijk is voor de gezondheid en bijdraagt aan de leerprestaties van kinderen. Wat verbetert de luchtkwaliteit in je klas? 

• Maak gebruik van dichte kasten
• Kies een alternatief voor tapijt
• Zorg dat het raam open kan en laat het raam op een kier open staan, in elk geval tussen de lessen door
• Laat jassen, tassen en (niet altijd fris ruikende) gymtassen zoveel mogelijk buiten het lokaal
• Zorg voor planten in de klas! 
  Uit onderzoek met planten in de klas* blijkt dat planten zorgen voor:
  - 10-20% CO₂-reductie
  - Afbraak van schadelijke stoffen en “vieze luchtjes” binnen 45 minuten  tot 0-niveau, door luchtzuiverende werking van de planten
  - 7% minder gezondheidsklachten ten opzichte van de start- of nul meting
  - Betere score op leerprestaties: 
  Meer dan 20% betere score bij taken en toetsen 
  Meer creativiteit bij het oplossen van problemen
  *bron: Intogreen

TIP 2: hoeveel tijd is er nog?

Voor de dagindeling wordt vaak gebruikt gemaakt van activiteitenkaarten. Maar hoe weten leerlingen hoeveel tijd ze hebben per activiteit? Met een klok in je lokaal (die niet hard tikt) weten leerlingen hoeveel tijd er nog is om hun werk af te maken. En je geeft ze meer controle, omdat ze weten hoelang het nog duurt voor er een pauze komt.

TIP 3: rood, groen, vraagteken

Als je leerlingen zelfstandig aan de slag gaan, kun je werken met dit driehoek met een rood, groen en een wit vlak met vraagteken. Deze kunnen ze op de hoek van hun tafel leggen.

Staat rood bovenaan, dan is de leerkracht nodig voor uitleg. Staat het groene vlak bovenaan, dan is dit niet nodig. Staat het vraagteken bovenaan, dan heeft de leerling een vraag. Wat mooi is; hier kan een andere leerling misschien ook wel bij helpen!  

TIP 4: geluid in de klas

Een rumoerige klas kan een negatief effect hebben op het leervermogen van je leerlingen.Toch is absolute stilte, naast toets momenten, ook weer niet nodig (en vaak niet mogelijk).
Als leerkracht zoek je een balans tussen een goed leerklimaat en mogelijkheden voor je leerlingen om zich te kunnen uiten. Geef duidelijk aan hoeveel geluid er mag zijn per activiteit. Hier zijn hulpmiddelen voor zoals de geluids-, stilte of lawaaimeter. Zoek samen met je leerlingen naar oplossingen voor storende geluiden. Vervang een heel hard tikkende klok, werk met speciale geluiddempende hoofdtelefoons en: schuif doorgeknipte tennisballen onder de stoelpoten! Heel effectief en het ziet er nog leuk uit ook! 

TIP 5: leg alles op een duidelijke en afgesproken plek

Leg alle hulpmiddelen zoals koptelefoons, rekenmachines, lees linealen op een duidelijke verzamelplek. Zo zie je welke leerling naar een hulpmiddel op zoek gaat en waarom.